Moğol tehlikesi sekiz dokuz sene evvel baş göstermiş, buna karşı Anadolu^ Suriye ve jfrafc'da maalesef bir müdafaa tertibatı alınmamış ve bilâkis Selçukîler, Eyyubîler, Artukîler ve Celâ-lüddin Harzemşah hazineler sarfiyle birbirleriyle boğazlaşmakta devam etmişlerdi; hattâ düşmanın kapıya geldiği ve bir kalmayacak derecede harap ve binlerce halkı katliâm ettikleri görüldüğü halde bu cihete ehemmiyet verilmiyerek müdafaa tertibatı alınmamıştı.
Bundan başka Erzurum'dan Sivas'a kadar Selçuk toprakları ilk defa müd-hiş bir akma da uğramıştı. 1242 senesi içinde Moğol kumandanı Baycu Noyin kumandasındaki otuz bin kişilik bir moğoî ordusu Erzurum'u kuşatmış, kale muhafızı Sinanüddin Yakut müdafaa etmiş ise de içeriden kale salmasının hiyaneti neticesinde moğol kuvvetleri kaleye girerek bütün erkekleri süt emen çocuklara varıncaya kadar öldürüp kadınlarını esir etmişler ve şehri harabeye çevirmişlerdir.
Bu felâket haberini alan Giyasüddin Keyhusrev beylerini toplayarak vaziyeti görüştü; derhal askeri toplayarak hareket edilmesi ve aynı zamanda etraftaki devletlerden yardımcı kuvvet istenmesi kararlaştırıldı. Elli bin kişilik bir süvari kuvvetiyle bizzat Giyasüddin Sivas'a geldi. Tecrübeli kumandanlar, Sivas'ta kalınarak etraftan gelecek yardımın beklenmesini tavsiye ettilerse de Baycu No\in kumandasındaki kuvvetlerin kırk bin olduğunu (hakikatte altmış bindi) duyan bazı tecrübesiz maiyyet kumandanları hükümdarın zihnini çeldiler; yardımcı kuvveti beklemektense kendi kuvvetlerimizle muvaffak oluruz dediler.
Bunun üzerine Sivas'tan kalkarak Moğollar üzerine gittiler. 11 Muharrem 641/1 Temmuz 1243'de Sivas'ın Zara kasabası şimalindeki Kösedağı tarafında vukua gelen muharebede Moğollar evvelâ mağlup vaziyete düşmüşlerse de sonradan kendilerini toplayarak galip geldiler. Selçuk ordusu dağıldı. Bütün karargâh eşyası, hazine düşman eline geçti; bin müşkülâtla kaçan Giyasüddin Keyhusrev evvelâ Tokad'a ve oradan da Konya'ya gitti.
Bu galibiyet üzerine karşısında müdafaa kuvveti kalmayan Moğollar Sivas önüne geldiler. Sivas kadısı Kırşehirli Necin e ddin'in teslimi kabul etmesiyle şehir katliâmdan kurtularak yalnız üç gün yağmalandı. Bundan sonra onbeş gün muhasaradan sonra Kayseri düştü; Erzurum'daki gibi bütün erkekler katledilip kadınlar esir alındı; bu mamur şehir de tahrip edildi. Kay-seri'nin feci vaziyetini haber alan ikinci Giyasüddin, Menderes nehri tarafında ve İznik Rum İmparatorluğu hududundaki bir kaleye kaçtı.
Bu muvaffakiyetlerden sonra Baycu bir çok ganimet malı ve hayvanla Garp Moğol ordusunun karagâhı olan Azerbaycan'-daki Mogan sahrasına döndü.
Bu galibiyet üzerine karşısında müdafaa kuvveti kalmayan Moğollar Sivas önüne geldiler. Sivas kadısı Kırşehirli Necin e ddin'in teslimi kabul etmesiyle şehir katliâmdan kurtularak yalnız üç gün yağmalandı. Bundan sonra onbeş gün muhasaradan sonra Kayseri düştü; Erzurum'daki gibi bütün erkekler katledilip kadınlar esir alındı; bu mamur şehir de tahrip edildi. Kay-seri'nin feci vaziyetini haber alan ikinci Giyasüddin, Menderes nehri tarafında ve İznik Rum İmparatorluğu hududundaki bir kaleye kaçtı.
Bu muvaffakiyetlerden sonra Baycu bir çok ganimet malı ve hayvanla Garp Moğol ordusunun karagâhı olan Azerbaycan'-daki Mogan sahrasına döndü.
0 yorum:
Yorum Gönder