1914 yılında Avusturya - Macaristan İmparatorluğu ile Sırbistan arasında başlayan daha sonra tüm Avrupa'ya ve dünyanın değişik bölgelerine yayılan bir savaştır. Savaşa girsin ya da girmesin bütün devletleri siyasi, ekonomik ve sosyal yönden etkileyen bu savaşa I. Dünya Savaşı denilmişir.
Savaşın Nedenleri
I. Dünya Savaşı'nın nedenleri genel nedenler ve özel nedenler olarak ikiye ayrılabilir.
Birinci Dünya Savaşı'nın Genel Nedenleri
Ekonomik Rekabet Ve Sömürge Yarışı
XVIII. yüzyılda Avrupa'da gerçekleşen Sanayi İnklabı'ndan sonra sanayisini geliştiren devletler hızla artan üretim nedeniyle hammade ve pazar sorunu yaşamya başladılar. Bu nedenle sömürgeciliğe önem verdiler. Sanayileşen ülkelerden İngiltere, Fransa, Hollanda gibi devletler Amerika, Afrika ve Asya'nın büyük bir kısmını sömürgeleştirdiler.
XIX. yüzyılın ikinci yarısında siyasi birliğini tamalayan Almanya ve İtalya da kısa zamanda birer sanayi ülkesi haline geldiler. Ancak dünyada sömürgeleştirecek fazla yer kalmadığından çok ciddi hammadde ve pazar sorunu yaşamaya başladılar. Bu durum özellikle Almanya'nın İngiliz sömürgelerine göz dikmesine neden oldu. Bunun sonucunda İngiltere ve Almanya arasındaki ilişkiler gerginleşti.
Bloklanma ve Silahlanma Yarışı
İngiliz sömürgelerine göz diken Almanya, amacına ulaşabilmek için güçlü bir blok oluşturmaya çalıştı. Rusya ile ittifak kurma çabaları anlaşmazlıkla sonuçlandı. Almanya, Avusturya - Macaristan İmparatorluğu ve İtalya ile İttifak (Bağlaşma) Devletleri grubunu kurdu.
1882 de Almayanın oluşturduğu bu blok karşısında İngiltere, Fransa ve Rusya da aralarında anlaşarak İtilaf (Anlaşma) Devletleri grubunu kurdular(1907).
Avrupa'da ortaya çıkan bu bloklaşma yarışı silahlanma yarışını da beraberinde getirdi. Bir savaşın kaçınılma olduğunu gören devletler hızla silahlanmaya başladı.
Milliyetçilik Akımının Etkisi
Fransız İhtilali'nden sonra yaygınlaşan milliyetçilik akımı XX. yüzyıl başlarında büyük bir sorun haline gelimşti. Milliyetçilik çok uluslu devletler için bir kâbusa dönmüştü. Bazı güçlü devletler milliyetçilik akımını destekleyerek rakibi olan devleti zor duruma düşürüyordu. Bu durum çok karışık bir yapıya sahip olan Balkanlrda daha etkindi. Balkanlarda egemenlik kurmaya çalışan Avusturya ve Rusya bu yüzden sürekli karşı karşıya gelmekteydi. Özellikle Rusya'nın Avusturya yönetimindeki Slavları desteklemesi iki devlet arasında gerginliğe yol açmaktaydı.
0 yorum:
Yorum Gönder